Kierowcy nie darzą sympatią niesprzyjających warunków jazdy, a jazda w deszczu nie jest tu wyjątkiem. Krople padające wprost na szybę Twojego auta, szczególnie nocą, a także ryzyko stania się ofiarą niekontrolowanego poślizgu to prawdziwa zmora dla każdego kierowcy, i to niezależnie od jego stażu „za kółkiem”. W niniejszym artykule wyjaśnimy Ci jak najprecyzyjniej to, jak zadbać o swoje bezpieczeństwo i dotrzeć do celu całym i zdrowym. Zapraszamy do lektury!

Z artykułu dowiesz się:

• Jaki jest wpływ deszczu na warunki drogowe?

• Jak przygotować swój pojazd do jazdy w deszczu?

• Czym jest prawidłowa technika jazdy w deszczu?

• Co zrobić, jeśli warunki drogowe są naprawdę złe?

• Które systemy bezpieczeństwa mogą Cię uratować?

• Co w razie poślizgu? Jak radzić sobie z niebezpieczeństwem?

Wpływ deszczu na warunki drogowe

Deszcz bywa kojący, szczególnie kiedy podczas jesiennej słoty można zasiąść przed kominkiem z kubkiem gorącej herbaty i wsłuchiwać się w uspokajające dźwięki kropli spadających na parapet. Niestety na ulicy nie jest tak kolorowo – deszcz znacząco wpływa na przyczepność opon, zwiększa ryzyko poślizgów i utraty kontroli nad autem, a także w ogromnym stopniu zmniejsza komfort jazdy i wpływa na dekoncentrację. Ale po kolei.

Deszcz pozostawia w trakcie ulewy na asfalcie cienką lub nieco grubszą warstwę wody, wskutek czego pomiędzy nią a oponą zachodzi do utraty kontaktu z nawierzchnią. To natomiast w ogromnym stopniu wydłuża drogę hamowania i utrudnia zmianę kierunku, a tym samym reakcję na niekontrolowany poślizg.

Dodatkowym zagrożeniem jest aquaplaning. To wysoce niebezpieczne zjawisko, znane w Polsce jako akwaplaning, podczas którego dochodzi do całkowitego zaniku kontaktu opony z nawierzchnią, które pojawia się w wyniku wytworzenia przed oponą w Twoim aucie klina wodnego. Ten, tuż po osiągnięciu granicznej wartości, może spowodować uniesienie opony na powierzchnię wody i idące za tym ogromne problemy, w tym brak możliwości zmiany kierunku jazdy i hamowania. Utrata przyczepności bywa chwilowa, lecz na tyle długa, że może stanowić ryzyko wyjazdu na przeciwległy pas lub poza jezdnię.

Gorsza widoczność to kolejny, równie duży problem, z którym kierowcy muszą się zmierzyć podczas jazdy w deszczu. Światła samochodów w trakcie jazdy w strugach deszczu odbijają się od mokrej nawierzchni i są rozpraszane przez krople spadające z nieba. Kwestia ta nie pozostaje bez wpływu na jazdę, gdyż przede wszystkim utrudnia ocenę sytuacji na drodze, w tym analizę odległości w lusterkach. Mniej widoczne, a w zasadzie zupełnie niewidoczne, stają się także oznaczenia poziome, takie jak pasy ruchu czy linie wyznaczające miejsce zatrzymania. To może prowadzić do ogromnej liczby niebezpieczeństw, na czele z wyjazdem na przeciwległy pas lub na ten sąsiadujący z naszym. Intensywny deszcz trzeba usunąć z szyby; co zmusza kierowców również do używania wycieraczek. Przesuwające się po niej pióra mogą rozpraszać uwagę i zwiększać zmęczenie oczu.

• A co w razie prawdziwego kataklizmu? Czy wiesz, jak przejeżdżać przez zalane drogi? Samochód vs. powodzie – przeczytaj nasza poradnik, aby bezpiecznie dotrzeć na miejsce w skrajnie trudnych warunkach.

Największymi winowajcami uszkodzeń są ukryte, głębokie dziury, w które możesz wjechać nawet wtedy, gdy dosłownie wpatrujesz się w jezdnię przed sobą. Odpowiadają za to kałuże, które zasłaniają praktycznie całkowicie wszelkie uszkodzenia nawierzchni, w tym dziur, nierówności poprzecznych, a nawet prowadzonych w danym momencie, choć nie zawsze nieoznaczonych, robót drogowych. Wjazd standardową prędkością w tego typu przeszkody może prowadzić do poważnych awarii, takich jak uszkodzenie opon lub zawieszenia. W skrajnych przypadkach, które na szczęście dzieją się rzadko, wjazd w głęboką wodę może spowodować zalanie silnika i unieruchomienie pojazdu. 

Krople deszczu nie dotyczą jedynie kierowców per se, ale też innych użytkowników dróg i przedmiotów – w takich warunkach piesi, zwierzęta czy stojące na poboczu przeszkody, np. słupki lub kamienie, są mniej widoczne. Z jednej strony zwiększa się ryzyko potrącenia, a z drugiej uszkodzenia swojego auta.

Jak przygotować swój pojazd? Check-lista!

Wiedz, że odpowiedź na to, jak jeździć w deszczu, jest uzależniona nie tylko od Twoich umiejętności (o nich nieco niżej), ale też od stanu Twojego auta. Nawet najlepszy kierowca nie będzie w stanie jeździć w trakcie deszczowej pogody bezpiecznie, jeśli będzie musiał pokonać daną trasę autem zupełnie nieprzygotowanym do jazdy.

• SPRAWDŹ OGUMIENIE. Dobre opony to podstawa bezpiecznej jazdy w deszczowych warunkach. Sprawdź głębokość bieżnika – minimalna dopuszczalna to 1,6 mm, zalecamy jednak, aby było to co najmniej 3 mm jako bufor bezpieczeństwa dla lepszej przyczepności. Zwróć uwagę również na równomierne zużycie opon; uszkodzenia na jej czole lub na bocznych ściankach mogą spowodować potrzebę wcześniejszej wymiany. Nie zapomnij również o odpowiednim ciśnieniu – zbyt niskie jest szczególnie niebezpieczne, gdyż znacznie zwiększa ryzyko wystąpienia akwaplanacji.
• Opony całoroczne czy sezonowe? Które rozwiązanie jest lepsze, tańsze i bezpieczniejsze? Przeczytaj artykuł i dowiedz się na ten temat dosłownie wszystkiego!
• ZWRÓĆ UWAGĘ NA WYCIERACZKI. Wycieraczki muszą przy każdym ruchu pozostawić Twoją szybę czystą, wolną od kropli i przejrzystą niczym tafla szkła. Regularnie sprawdzaj stan piór – wymieniaj je tak szybko, jak tylko zauważysz nawet mikroskopijne smugi. Wycieraczki powinny również pracować cicho i płynnie. Wymieniaj je zawsze zawczasu – jeśli przeoczysz moment ich nadmiernego wyeksploatowania, to nie licz na dobrą widoczność podczas ulewy.
• WYCZYŚĆ SZYBY. Szkło musi być przejrzyste; czyste szyby to lepsza widoczność, jak i znacznie większe bezpieczeństwo. Przed wyruszeniem w deszczową podróż dokładnie je umyj, i to zarówno z zewnątrz, jak i od wewnątrz. Na zewnątrz znajdują się zabrudzenia drogowe, w tym resztki liści, błota lub zaschniętego kurzu, w środku natomiast tłuste plamy, które mogą powodować odblaski i przeszkody w widzeniu. To proszenie się o kłopoty!

Przy okazji powinieneś także zadbać o nadwozie swojego auta, gdyż deszcz, promieniowanie UV czy błoto i piasek mogą spowodować na nim pewne uszkodzenia. Dowiedz się z naszego artykułu, jak chronić lakier samochodu – skutecznie, szybko i efektywnie.

• PRZEANALIZUJ ZASIĘG AUTA. Masz samochód elektryczny? Deszczowa pogoda nie jest w tym przypadku jego sprzymierzeńcem, gdyż podróż może wymagać używania ogrzewania (również do usunięcia zaparowania szyb), wycieraczek i reflektorów, co wpływa na zużycie energii elektrycznej skumulowanej w akumulatorach. W przypadku aut spalinowych oczywiście wzrośnie spalanie, lecz liczba stacji benzynowych dookoła jest tak duża, że nie powinno zagrażać Ci nagłe zatrzymanie się auta w wyniku braku paliwa.
• KONIECZNIE WŁĄCZ RADIO. Radio to nie tylko rozrywka – to również bardzo ważne źródło informacji drogowych. Słuchaj podczas jazdy regionalnych komunikatów o warunkach drogowych, korkach lub ewentualnych wypadkach, aby móc na nie odpowiednio wcześnie zareagować; wybrać inną trasę, wykorzystać objazd, a może wrócić do domu.
• SPRAWDŹ ŻARÓWKI. W deszczowych warunkach liczy się widoczność; ważne jest, aby być dobrze widocznym dla innych uczestników ruchu i samemu widzieć przed sobą zarówno drogę, jak i pobocza oraz pieszych i zwierzęta. Sprawdź tym samym stan wszystkich żarówek w swoim samochodzie i to, czy działają prawidłowo, oceń też stan kloszy reflektorów, światła przeciwmgielne, kierunkowskazy i światła tylne.

Jazda w deszczu – prawidłowa technika ma ogromne znaczenie!

Prawidłowa technika jazdy ma ogromne znaczenie; to od Ciebie zależy to, co stanie się z autem w trakcie pokonywania trudnych tras i przejazdu przez prawdziwą „ścianę” deszczu.

Dbaj o dostosowanie prędkości do panujących warunków. Mokra nawierzchnia znacząco wydłuża drogę hamowania i upośledzenia bezpośrednie działanie układu kierowniczego, dlatego warto nieco zmienić swoje nawyki i jechać wolniej, niż zazwyczaj. 

Pamiętaj też, żeby zachować odpowiedni odstęp od poprzedzającego pojazdu. Wiele osób stawia na odległość wynoszącą co najmniej 4 sekundy. Utrzymując ten dystans, tworzysz sobie dość szeroki margines błędu. Otrzymujesz w ten sposób czas na bezpieczne zatrzymanie się w razie potrzeby.

Unikaj gwałtownych ruchów kierownicą oraz nagłego przyspieszania lub hamowania; takie manewry mogą prowadzić do utraty kontroli nad pojazdem w przypadku, kiedy przyczepność opon do podłoża jest mniejsza niż zazwyczaj. Zwracaj również uwagę na stan drogi – omijaj głębokie kałuże i koleiny, gdyż mogą one dodatkowo zachwiać przyczepnością Twojego auta.

Nie można pominąć zjawiska aquaplaningu, polegającego na utracie kontaktu opon z nawierzchnią z powodu wytworzenia się pomiędzy nimi cienkiej poduszki wodnej. W takich przypadkach samochód wręcz „płynie”, a tym samym nie reaguje na ruchy kierownicą. Na szczęście da się w pewnym stopniu zmniejszyć ryzyko aquaplaningu; unikaj dużych prędkości, dbaj o dobry stan opon i właściwe ciśnienie, nie jeździj po głębokich kałużach.

Trzymanie koła kierownicy podczas jazdy w deszczu jedną dłonią może prowadzić do opóźnionej reakcji. Trzymaj wieniec zawsze obiema dłońmi, a już w szczególności podczas deszczowej pogody. Jest to bardzo ważne, gdyż w przypadku poślizgu każda milisekunda ma ogromne znaczenie i może chronić Twoje życie przed wypadkiem.

Istotne jest również to, jakie światła podczas deszczu zapewniają optymalną widoczność. Jedynym słusznym rozwiązaniem są światła mijania – są znacznie mocniejsze niż światła dzienne i tym samym stanowią najlepszy pomysł w przypadku jazdy w pogorszonych warunkach. Co ważne, nawet jeśli w Twoim aucie są światła dzienne oraz funkcja automatycznego uruchamiania świateł mijania tuż po zmroku, to „przejmij pałeczkę” i uruchom je samodzielnie. Bywa tak, że „automat” wykrywa zmniejszenie widoczności zbyt późno.

Co zrobić, jeśli jest naprawdę źle?

Czasami warunki pogodowe mogą stać się wręcz apokaliptycznie złe, a kontynuowanie dalszej jazdy – nieroztropne. Najlepszym rozwiązaniem jest wówczas zatrzymanie się na poboczu lub na parkingu w bezpiecznym i zarazem także dozwolonym miejscu. Pamiętaj jednak, aby unikać stawania pod drzewami; mogą się przewrócić i uszkodzić Twoje auto, podobnie jak niepewne konstrukcje wykonane z drewna. W miarę możliwości zatrzymaj się na ogólnodostępnym i otwartym parkingu lub w innym specjalnie wyznaczonym miejscu, gdzie Twój samochód będzie mniej narażony na uszkodzenia.

Oczywiście nie musisz zgrywać bohatera; czasami w razie zajścia takiej potrzeby możesz zadzwonić po pomoc – do kogoś, kto czuje się w takich warunkach pewniej i będzie w stanie pomóc Ci w bezpiecznym dotarciu do domu. Pamiętaj, że czasem lepiej jest przerwać jazdę, schować swoją dumę do kieszeni i przeczekać trudne warunki, niż ryzykować i stwarzać realne zagrożenie i dla siebie, i dla innych uczestników ruchu. Bezpieczna jazda samochodem w deszczu równa się także Twojej odpowiedzialności.

Pomocne systemy bezpieczeństwa – ratunek w razie trudności

Bezpieczna jazda samochodem w deszczu w latach 80. była znacznie trudniejsza niż obecnie. Współczesne pojazdy są bowiem wyposażone w liczne systemy bezpieczeństwa, które mogą wspomóc Cię w walce z przyczepnością w trudnych warunkach pogodowych. Jednym z najważniejszych z nich wszystkich jest system ABS (Antilock Braking System), który zapobiega zablokowaniu kół podczas nagłego hamowania. Z kolei system ESP (Electronic Stability Program) utrzymuje stabilność Twojego auta podczas skręcania, a tym samym w dużym stopniu zapobiega poślizgom.

Interesuje Cię nowe auto? Świetnym rozwiązaniem jest leasing samochodu dostępny w Car Lease Polska – to forma finansowania, która daje Ci najwięcej możliwości i jest elastyczna pod kątem wszystkich parametrów. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, abyś wybrał kredyt na samochód – to równie dobry produkt finansowy. We wstępnym przeliczeniu kosztów pomoże Ci kalkulator leasingowy – znajdziesz w nim wszystko to, co niezbędne do przeliczenia wszystkich parametrów finansowych.

Co w razie poślizgu? Jak radzić sobie z niebezpieczeństwem?

Czujesz, że koła w Twoim samochodzie zaczynają tracić przyczepność? Że Twój samochód mimo gwałtownych ruchów kierownicą jedzie na wprost i nie reaguje na żadne żądania? To może być pierwszy, a zarazem także najniebezpieczniejszy symptom poślizgu. Dlaczego niebezpieczny? Głównie ze względu na stres; trudno oczekiwać od większości kierowców reakcji godnej mistrza rajdów WRC i zachowania zimnej krwi w chwili walki o swoje mienie, zdrowie bądź nawet życie.

• Staraj się ograniczyć panikę do minimum, gdyż w większości przypadków prowadzi do nadmiernej korekty toru jazdy oraz do dalszej utraty przyczepności. Staraj się wykonywać kierownicą płynne, choć stanowcze ruchy.
• Reaguj zgodnie z układem napędowym swojego samochodu.
• W aucie z napędem na jedną oś – na tylną bądź na przednią – puść gaz, wciśnij hamulec i skręć kierownicą w kierunku odwrotnym do poślizgu. Z reguły, aby auto wróciło na swoje tory, wystarczy niewielka korekta. Pamiętaj, aby nie przesadzić. Boleśnie przekonują się o tym kierowcy rajdów WRC, którzy w razie nadmiernej korekcji padają ofiarą przypadku znanego jako snap-oversteer. 
• W aucie z napędem na cztery koła musisz zawalczyć ze swoimi słabościami; otóż kierownicą musisz skręcić w kierunku poślizgu. Wtedy układ 4x4 powinien „chwycić się” nawierzchni i odzyskać utraconą przyczepność.

Podsumowanie – jak jeździć w deszczu bezpiecznie i komfortowo?

Jazda w deszczu stresuje, irytuje, spowalnia i nie daje żadnej przyjemności. Istotne jest jednak, aby dotrzeć na miejsce całym i zdrowym. Kluczowe jest zachowanie ostrożności, odpowiednia technika prowadzenia swojego auta oraz jego idealne przygotowanie do wyjazdu w trasę. Na Twoje bezpieczeństwo czyha bowiem mokra nawierzchnia, gorsza widoczność i ryzyko aquaplaningu, lecz także ledwo zauważalne sylwetki pieszych, przykryte kałużami dziury oraz słabo widoczne przedmioty znajdujące się na jezdni. Mamy nadzieję, że udzielone przez nas odpowiedzi na pytanie, jak jechać podczas deszczu, okazały się interesujące i zmienią Twoje życie kierowcy na lepsze!

Jedź bezpiecznie i pamiętaj, żeby zawsze priorytetowo traktować zdrowie swoje oraz innych osób dookoła Ciebie; pośpiech podczas podróżowania w deszczu nigdy nie jest dobrym sprzymierzeńcem.