System odcinkowego pomiaru prędkości nadzorowany przez komórkę organizacyjną Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego – CANARD – miał w założeniach uzupełniać sieć fotoradarów, i tak też się stało. System OPP okazał się skuteczny, stosunkowo łatwy we wdrożeniu oraz wysoce zautomatyzowany, na skutek czego odcinki z pomiarem, począwszy od 2011 roku, zaczęły pojawiać się lawinowo w całym kraju. Czy jest się czego obawiać? Poznaj koniecznie odcinkowy pomiar prędkości z bliska – jego zalety, wady i ogólną charakterystykę pracy. Zapraszamy do lektury!

Z artykułu dowiesz się:

• Czym jest odcinkowy pomiar prędkości?
• Dlaczego odcinkowy system pomiaru prędkości jest stosowany na polskich drogach coraz częściej?
• Jak działa odcinkowy pomiar prędkości? 
• Przekroczyłeś prędkość? Jakie czekają Cię konsekwencje?
• Jak uniknąć mandatu za prędkość? Wskazówki
• Odcinkowe fotoradary? Nie masz co się bać!

Czym jest odcinkowy pomiar prędkości?

Odcinkowy pomiar prędkości to wysoce zaawansowany technologicznie i zautomatyzowany system monitorowania, który w przeciwieństwie do typowych fotoradarów zapewnia pełną kontrolę średniej prędkości każdego pojazdu pokonującego wyznaczony odcinek drogi. OPP wykrywa wykroczenia nie dość, że znacznie skuteczniej, to także ze zdecydowanie mniejszym ryzykiem spowodowanym błędem software’owym (oprogramowaniem) lub hardware’owym (sprzętowym). Wynika to z tego, że OPP składa się z „siatki” kilku współpracujących ze sobą urządzeń; jakikolwiek błąd w ich działaniu może spowodować zatrzymanie pracy całej instalacji oraz idące za tym straty dla budżetu państwa.

Zarys historii – od czego zaczął się odcinkowy pomiar prędkości w Polsce?

Początki odcinkowego pomiaru prędkości (OPP) w Polsce nie są zbyt odległe; sięgają pierwszej połowy 2011 roku, kiedy to system pojawił się jako pionierskie przedsięwzięcie na ruchliwej autostradzie A1 (Rusocin-Nowe Marzy). Był to pilotażowy projekt w ramach budowy Centralnego Systemu automatycznego Nadzoru Nad Ruchem Drogowym, którego celem było zmniejszenie liczby kolizji na odcinkach o wysokim wskaźniku zdarzeń drogowych, w tym stłuczek i wypadków ze skutkiem śmiertelnym. Za dostarczenie sprzętu niezbędnego do weryfikacji kierowców i rejestrowania ich wykroczeń odpowiadała Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad.

Na stałe wdrożenie odcinkowego pomiaru prędkości w Polsce trzeba było poczekać kolejne 4 lata, bo do 2015 roku. Początkowo system działał na trzech odcinkach dróg rozsianych po całym kraju, teraz jest ich 52! I przygotuj się na więcej!

Dlaczego odcinkowy system pomiaru prędkości jest stosowany na polskich drogach coraz częściej?

Odcinkowe fotoradary miały uzupełniać siatkę znacznie tańszych we wdrożeniu fotoradarów stacjonarnych, lecz mimo wszystko warto porównać je ze sobą.

Fotoradary z uwagi na stacjonarny charakter i dostępną do użycia wyłącznie jedną kamerę rejestrują jedynie chwilowe przekroczenia w wyznaczonym przez zarządcę drogi punkcie. System odcinkowy tymczasem działa na zgoła odwrotnej zasadzie; mierzy średnią prędkość na całym monitorowanym odcinku. Tym samym, jeśli chciałbyś uniknąć mandatu z tytułu przekroczenia limitu na danym odcinku, musisz utrzymywać przepisową prędkość przez cały czas trwania pomiaru. W przypadku fotoradaru jest zupełnie odwrotnie – kontrola trwa tylko krótką chwilę, dlatego raptem kilka metrów za charakterystyczną, żółtą budką, niektórzy kierowcy wciskają gaz w podłogę w zasadzie do woli, i to praktycznie bez żadnych konsekwencji prawnych.

Drugim istotnym powodem, dla którego system pomiaru prędkości jest coraz częstszym widokiem na naszych drogach, jest możliwość automatyzacji kontroli. System samodzielnie i bez udziału ludzi monitoruje prędkości wszystkich aut przejeżdżających przez „bramkę” i wykonuje stosowne obliczenia średniej wartości, porównując ją z kluczem zapisanym w pamięci. Rozwiązanie to znacznie zmniejsza obłożenie pracowników pracą i poprawia skuteczność, gdyż system oparty na zero-jedynkowych działaniach można uznać za bezbłędny. Biurokratyczna praca zaczyna się dopiero w kolejnych etapach. O nich jednak nieco dalej.

OPP nie jest jednak pozbawiony wad. Kierowcy zwracają uwagę przede wszystkim na brak wystarczającej liczby oznaczeń maksymalnej prędkości obowiązującej na danym odcinku. Mogą oni, w razie zagapienia się przy wjeździe, tamować ruch w celu uniknięcia mandatu, jadąc np. 50 km/h na odcinku, na którym obowiązuje limit 110 km/h.

Jak działa odcinkowy pomiar prędkości? 

Jak działa odcinkowy pomiar prędkości? System ten jest z założenia rozwiązaniem prostym, ale bardzo skutecznym, który – z uwagi na jego charakterystykę – jest praktycznie nie do oszukania przez kierowcę. Poznaj go więc koniecznie nieco bliżej.

• Co wchodzi w skład odcinkowego pomiaru prędkości?

Odcinkowy pomiar prędkości opiera się na ścisłym współdziałaniu dwóch rodzajów kamer – jednej na początku odcinka i drugiej na jego końcu. Pierwsza, nazywana kamerą wjazdową, zapisuje numer rejestracyjny auta oraz dokładny czas jego wjazdu na monitorowany odcinek – co do ułamka sekundy. Druga kamera, instalowana bezpośrednio na końcu odcinka (kamera wyjazdowa), odczytuje numer rejestracyjny auta opuszczającego OPP i zapisuje dokładną datę tego zdarzenia. Następnie system automatycznie oblicza średnią prędkość rozwiniętą przez dane auto w trakcie trwania pomiaru.

• Kiedy następuje odcinkowy pomiar prędkości?

Pomiar rozpoczyna się w chwili uchwycenia przez kamerę wjazdową numeru rejestracyjnego Twojego auta, a kończy w gdy momencie, gdy miniesz kamerę wyjazdową na końcu monitorowanego fragmentu drogi. Oba te momenty wskazują poniższe znaki drogowe.

• Co dzieje się dalej?

No cóż, szykuje się mandat. Jeżeli obliczona przez system średnia prędkość Twojego auta na wybranym odcinku okaże się wyższa niż dozwolona, to system automatycznie prześle jego zdjęcie wraz z danymi i czasem wykroczenia, do Inspekcji Transportu Drogowego (IDT). Odpowiedni oddział IDT przeprowadzi dokładną analizę zdarzenia i, w przypadku potwierdzenia wykroczenia, wystawi mandat zgodny z aktualnie obowiązującym taryfikatorem. Oto właśnie, jak działa system pomiaru prędkości.

Czy wiesz, że w Polsce idziemy z duchem czasu Europy? Przeczytaj artykuł: nowa Strefa Czystego Transportu w Warszawie – to musisz wiedzieć! i dowiedz się, co czeka na mieszkańców miasta stołecznego.

Przekroczyłeś prędkość? Jakie czekają Cię konsekwencje?

Przekroczenie dozwolonej prędkości na monitorowanym odcinku drogi niemal zawsze kończy się karą. Jaką? To już zależy od tego, jak mocno Twoja średnia prędkość odbiega od tej, która znajduje się w „kluczu”.

• GRZYWNA. W Polsce obowiązują bardzo wysokie mandaty za przekroczenie prędkości; w przypadku ponownego naruszenia (recydywy) ich wysokość może sięgać nawet wartości równej 5000 zł! Wysokość grzywny zależy od stopnia przekroczenia prędkości – im większe przewinienie, tym wyższa kara.
• PUNKTY KARNE. Przekroczenie prędkości wiąże się nie tylko z dużymi wydatkami finansowymi, ale również z otrzymaniem punktów karnych, które w razie ich skumulowania mogą prowadzić do utraty prawa jazdy. Limit punktów karnych dla kierowców wynosi 24 punkty, a dla osób z krótkim stażem za kierownicą – 20 punktów.
  • Chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat? Zobacz, kiedy kasują się punkty karne? Za ile punktów stracisz „prawko”?
• Poniżej znajdziesz tabelkę przedstawiającą aktualną wysokość grzywien wraz z liczbami punktów przysługującymi za dane zdarzenie.

Więcej na temat taryfikatora mandatów dowiesz się z naszego artykułu: taryfikator mandatów - nowe stawki do 5000 zł. Przygotuj się na te stawki!

Jak uniknąć mandatu za prędkość? Wskazówki

Systemu odcinkowej kontroli prędkości w praktyce nie da się oszukać; da się natomiast znacznie zmniejszyć ryzyko otrzymania mandatu. Jak? Wystarczy zwrócić uwagę na swoje przyzwyczajenia i nawyki, które, w razie przejazdu przez OPP, mogą odwdzięczyć się srogim mandatem. Zatem jak uniknąć mandatu za prędkość?

• Patrz na prędkościomierz – kontroluj wskazówkę prędkościomierza podczas przejazdu przez OPP – to podstawowy sposób na uniknięcie mandatu za przekroczenie prędkości. Niektórzy kierowcy, szczególnie dobrze wyciszonych i miękko zawieszonych aut luksusowych, przekraczają prędkość bez żadnej świadomości na temat tego faktu i to oni, wbrew pozorom, są najbardziej narażeni na otrzymanie mandatu.
• Włącz:
  
  • tempomat klasyczny – to system, który umożliwia utrzymanie przez samochód stałej prędkości podczas jazdy, i zarazem także świetne rozwiązanie dla kierowców, którzy chcą uniknąć nieumyślnego przyspieszania i idącego za tym ryzyka mandatu. Wadą tego systemu jest ryzyko najazdu na tył auta przed nami, gdyż z reguły brak potrzeby trzymania pedału gazu nieco rozleniwia i ogranicza zdolności motoryczne kierowcy;
  • tempomat adaptacyjny – to bardziej zaawansowana wersja klasycznego systemu, która dostosowuje prędkość do poprzedzającego auta znajdującego się przed Tobą. Dzięki temu rozwiązaniu możesz ustawić graniczną prędkość podczas trwania OPP oraz utrzymać bezpieczny dystans i jednocześnie poruszać się z dozwoloną prędkością, unikając ryzyka mandatów.
    • Tempomat adaptacyjny znajduje się w coraz większej liczbie aut. Jeśli myślisz nad zakupem nowego środka transportu, sprawdź nasz leasing samochodu – Car Lease Polska. Oferujemy ogromną liczbę modeli, zarówno tych ekonomicznych, jak i luksusowych. Możesz w razie takiej chęci zdecydować się na kredyt na samochód – to klasyczne rozwiązanie o wielu zaletach. Koniecznie też zobacz nasz kalkulator leasingowy: obliczysz w nim realne koszty zakupu swojego nowego auta.
• Nie daj się sprowokować – na drodze łatwo ulec presji innych kierowców; część z nich może próbować zmuszać odpowiedzialnego kierowcę do szybszej jazdy, np. poprzez jazdę „na zderzaku”. Te prowokacje źle się kończą, prowadzą bowiem do niekontrolowanego przekraczania prędkości i diametralnie rosnącego ryzyka otrzymania mandatu. Zachowuj spokój i trzymaj się wyznaczonej prędkości – nawet jeśli inni kierowcy znajdujący się za Tobą okazują z tego faktu zauważalne niezadowolenie. Pamiętaj jednak, żeby nie przesadzać w drugą stronę – jeśli nie zauważysz znaku prędkości, to nie tamuj ruchu zbyt wolną jazdą, tylko staraj się zrównać z innymi kierowcami i utrzymuj prędkość podobną do auta przed Tobą.
• Patrz na znaki – znaki drogowe stanowią podstawowe źródło informacji o obowiązujących ograniczeniach prędkości na danym odcinku drogi. Często zdarza się, że na krótkich fragmentach, np. przed szkołami lub skrzyżowaniami, obowiązują niższe limity. Regularne śledzenie znaków drogowych pozwala na szybkie dostosowanie prędkości i uniknięcie potencjalnych mandatów.

Pamiętaj, że lepiej działać prewencyjnie. Kamery wchodzące w skład odcinkowego systemu kontroli prędkości są bardzo precyzyjne, mają także odpowiednie certyfikaty oraz homologacje. Odwołanie się od mandatu otrzymanego za zbyt wysoką średnią prędkość będzie w tym przypadku nie tyle trudne, ile niemożliwe; trzeba bowiem w toku postępowania udowodnić, że działanie systemu było błędne, jak i przedstawić wszystkie przemawiające za tym dowody.

Podsumowanie – pomiar prędkości a przepisy drogowe? Nie masz co się bać!

Odcinkowy pomiar prędkości to skuteczny i dość nowatorski system, który realnie zwiększa bezpieczeństwo na drogach i wymusza przestrzeganie przepisów przez kierowców na całym monitorowanym odcinku. Technologia ta początkowo budziła niewielkie obawy kierowców dotyczące precyzji, lecz były one bezpodstawne. Obecnie OPP już na dobre zadomowiło się w każdym rozwiniętym kraju w Europie i nie tylko, dlatego z kamerami nie warto walczyć, a przyzwyczaić się do nich. Zwracaj uwagę na swoją prędkość, nie przejmuj się autami jadącymi za Tobą, nie ulegaj presji, nie ścigaj się – jedź właściwym tempem, obserwuj strzałkę prędkościomierza, ustaw tempomat i unikaj mandatów!